Tag: văn học việt nam

Mấy hôm rày Sài Gòn trở mát, bầu trời như viên ngọc thanh thiên sáng trong soi vào trần gian vạn vật. Làn gió hiền hòa của những ngày tháng Chạp đã xua bớt cái oi nồng của buổi ban trưa. Chỉ còn nghe thấy nhịp thở đều đều của các bà, các cô vừa dọn dẹp xong xuôi đương còn say giấc. Hay tiếng nhạc xuân khe khẽ ai đó mở loa mong mỏi Tết về.

Chiều nay tịnh quá, không gợn một tiếng ồn. Chẳng vì thế mà buổi chiều hay khiến cho lòng người lắng lại, nghĩ ngợi vẩn vơ hay tư niệm về những điều hoài cổ. Buổi chiều mát giời, tách trà vừa pha xong còn nóng hẩy, tỏa hương nghi ngút. Ta tìm đến Vũ Bằng đọc mười hai thương nhớ của ông từ Sài Gòn ngược về đất Bắc, gửi cho nàng Quỳ mến thương thực hay không gì bằng.

“Thành mến tặng Quỳ cuốn sách này để thay mấy lời ai điếu.
V.B.”

Vừa ngay câu đề tựa đã tỏ rõ tấm lòng của người văn sĩ họ Vũ dành cho bà Nguyễn Thị Quỳ. Nhưng nỗi nhớ ấy không chỉ gói gọn ở người vợ đã khuất, Vũ Bằng còn nhớ cả phương Bắc xa xôi, nhớ Hà Nội ngày ấy, vợ chồng đương thuở mặn nồng với nhau…

Ngày ấy Hà Nội đẹp lắm. Cái vẻ yên bình, trầm mặc nơi đô thành cổ kính làm ông nhớ đến xé lòng. Nhớ những ngày xuân tháng Giêng giời còn se lạnh, trăng non ngoài cửa e thẹn chiếu soi tựa như cô thiếu nữ mười sáu giấu mình sau màn mây mờ ảo. Hay những hôm tháng Hai mưa phùn, người vợ ngồi quạt chả cá anh vũ cho chồng nhắm cùng rượu Tây Hồ, cảnh tượng thơ mộng ngỡ như đang ngắm cảnh đào rơi trong rừng Thổ biên thùy. Rồi những hôm được mùa cây trái, tu hú, đỗ quyên thi nhau báo hiệu. Này là nhãn lồng, nhãn “tiến”, nhãn Hưng Yên rồi vải thiều, vải Cầu Họ,… đã làm say mê bao cặp mắt hau háu và ngọt đi những tấm lòng. Nhớ cái phong vị phố phường thuở ấy thực ngon không đâu sánh bằng, nào chả cá Việt Trì nướng than kèm với rượu ấm, gặp mùa chim ngói ta lại đem hầm với mộc nhĩ, nấm hương hay xáo măng, lá lốt lại càng ngon tệ. Thời gian vùng vụt thoi đưa, Trung thu vừa tới, trăng tròn vành vạnh, hững hờ soi vào ô cửa nơi có người xa quê ngồi mượn rượu quên sầu, tương tư về cô gái năm xưa dần đánh rơi mình trong cơn mộng mị. Làn gió bấc tháng Mười ùa tới làm anh choàng tỉnh, lệ sầu khẽ rơi vì cảnh tượng cô độc, buồn bã trước mắt. Hôm nay tháng Mười giời đổ mưa ngâu anh nhớ về những ngày cùng vợ ăn cơm ba giăng với cá mòi sao mà ấm lòng đến thế. Những năm tháng vợ chồng còn nhau có biết bao kỷ niệm vui buồn kể sao cho hết, chỉ biết gửi nỗi nhớ về Bắc Việt xa xôi cho thỏa một tấm lòng. Người con đất Bắc phương xa vẫn mãi hướng về quê hương đất mẹ.

Mười hai tháng nhớ mong, mỗi tháng Vũ Bằng lại gửi một nỗi niềm riêng, không tháng nào giống tháng nào nhưng tất thảy đều gắn với đất Bắc xa xôi, với nàng Quỳ yêu dấu. Hà Nội đẹp quá, một vẻ đẹp cổ kính, uy nghi không trống, không kèn. Vẻ đẹp trầm mặc, u buồn của nơi đô thành nghìn năm văn vật kia càng khiến cho kẻ phương xa mãi day dứt chờ mong ngày gặp lại…

“Em yêu ơi, sống là tin tưởng và chờ đợi, nhưng biết rằng mái tóc người ta có còn xanh mãi được chăng?”

HÀ NGUYỄN

Tôi chưa bao giờ đến Hà Nội.

Ấn tượng của tôi về nơi ấy là những mảnh ghép rời rạc góp nhặt qua báo đài. Là Hồ Tây chiều thu yên ả, là nơi Hồ Chủ tịch đánh giấc ngủ say, là những con đường chìm trong biển nước, những gương mặt ướt sũng mệt mỏi mong được về nhà,… Lần giở những trang báo tôi không tìm đâu ra Hà Nội khác nữa nhưng tôi tin rằng Hà Nội còn đẹp hơn thế, rất nhiều.

Tôi tìm hỏi Thạch Lam. Ông ấy kể cho tôi nghe về Hà Nội của riêng ông, một Hà Nội cũ.

Như một cuộc dạo chơi khắp thành Long Biên, tôi cùng Thạch Lam len lỏi vào những con phố xưa để tìm lại nét đẹp Hà Thành. Qua những con phố đông đúc treo đầy biển Tây, ông không khỏi bật cười vì cái kiểu “thức thời” của các tiệm cà phê, tiệm may thích ra vẻ “élégant” hay “de luxe”. Đôi lúc ông khẽ nhăn mày vì những đèn, những điện làm cây cầu thô kệch đi. Cả khi ông xuýt xoa chiêm ngưỡng Hà Nội về đêm, khi nó đã trút bỏ lớp áo thành thị nhộn nhịp ban ngày, biết rằng Hà Nội của ông vẫn đẹp như thế.

Hà Nội còn đẹp hơn cả với những gánh hàng rong. Theo dọc những phố phường tấp nập, đâu đâu cũng dễ thấy các cô nón trắng áo nâu, chân đưa thoăn thoắt nhịp nhàng xen lẫn tiếng rao, cong trên vai đôi quang gánh thoảng mùi hương của một thức quà. Này là bánh cuốn Thanh Trì trắng trong, thanh vị ăn với chả lợn thì không gì bằng. Này là cháo hoa, xôi đậu thoang thoảng nếp hương. Rồi gặp hôm đổi vị thì tìm đến hàng phở, mà phải là phở ở…nhà thương thì mới ngon. Đến đây thì tôi phục ông quá, ngay cả gánh hàng phở tận nơi bệnh viện mà ông cũng rành vậy, thực là người sành ăn. Thế nhưng tôi lại ấn tượng nhất với hàng bún chả. Để có một to bún chả ngon thì mọi thứ phải được tinh chọn. Từ miếng chả thơm mùi khói, nước chấm không quá chua không quá ngọt và đặc biệt rau húng ăn kèm phải là rau húng Láng vậy mới tròn vị. Hà Nội quà mặn thì nhiều mà quà ngọt cũng không kém. Nhắc tới đầu tiên phải là hàng cốm làng Vòng dẻo thơm, ngon ngọt. Những hôm mát giời phố Hà Nội thấp thoáng những cô hàng cốm xinh xinh, gánh trên vai thức quà của đồng nội, tuy giản dị mà thực thanh cao. Những hôm giời giở thì lại tìm đến hàng bánh tôm nóng hổi, vừa ăn vừa hít hà. Đến khi căng bụng ta tìm đến hàng nước cô Dần uống chén chè giải nhiệt. Chè cô pha với nước đường, uống ngọt mà thơm lắm. Vừa ăn no say mà có chén chè tráng bụng quả không gì bằng.

Hà Nội trong con mắt Thạch Lam chính là như thế, không cầu kỳ, xa hoa. Không những biển hiệu giăng đèn nhấp nhoáng, không những phố xe tấp nập người đi. Những con hẻm khúc khuỷu đầy bất ngờ thi vị, những gánh hàng rong duyên dáng, lanh lẹn mang theo những thức quà rất riêng mới chính là điều làm nên Hà Nội. Để rồi dù đi đâu xa, vẫn mang theo ký ức về một thành phố thơm những gánh hàng…

“Hà Nội ba mươi sáu phố phường
Hàng mứt, hàng đường, hàng muối trắng tinh”

HÀ NGUYỄN

Đây không phải là cuốn sách dùng để giải trí.

Nếu bạn muốn tìm một trò tiêu khiển trong lúc chờ tàu thì hãy đặt nó xuống. Nó không dành cho bạn.

Càng không dành cho những ai mang tâm hồn trong sáng và nghĩ thế giới phủ màu hồng.

Bạn có thể bị sốc, cảm thấy kinh tởm vì những câu chuyện trong cuốn sách, nhưng sẽ ổn thôi, đó là thế giới thực.

Một thế giới được dựng lên bằng cái Xấu tàn bạo, Xấu đến méo mó, lệch lạc. Ngạc nhiên hơn, cái Xấu ấy lại bắt nguồn từ những con người rất bình thường, thậm chí có phần mờ nhạt…

Đó là Yuriko – cô em gái của nhân vật “Tôi” – được trời phú cho vẻ đẹp tuyệt trần, một vẻ đẹp ma mị, hư ảo. Vẻ đẹp ấy là nguồn cơn của sự đố kị từ chị cô, là điểm khởi đầu cho cuộc sống nhơ nhớp của cô sau này. Sinh ra với sắc đẹp vượt trội, ai cũng nghĩ cuộc sống của cô là những mảng màu lấp lánh nhưng chính cô đã tự hủy hoại nó, khiến nó càng lúc càng xấu xí, nhăn nheo. Cô luôn nghĩ rằng số phận đã định đoạt như thế, với một kẻ có nhan sắc nhưng đầu óc rỗng tuếch thì nó là dành cho cô. Cô sinh ra để làm điếm.

Yuriko giống như một lăng kính soi chiếu vào bộ mặt đen tối của thế giới này. Những góc khuất không ai nhìn thấy, những vết trầy xước chằng chịt, những con người mang đầy tội lỗi khoát trên mình màu áo tinh tươm, một xã hội nhơ nhuốc, xấu xa núp sau vẻ đẹp hoàn hảo, thật không còn gì đáng sợ hơn. Natsuo Kirino thật quá tài tình trong việc tạo nên sự đối lập gay gắt cùng song song tồn tại trong một con người: một Yuriko bề ngoài xinh đẹp nhưng mang tâm hồn mục ruỗng, xấu xí và đầu óc lệch lạc. Yuriko là biểu trưng cho hiện thực tàn khốc của xã hội: đầy u ám bên trong nhưng bị che đậy nhờ sự hào nhoáng bên ngoài.

Với Kazue – cô bạn cùng trường của nhân vật “Tôi” – một cô gái không có nhan sắc, cô sống bằng niềm tin ngớ ngẩn rằng chỉ cần nỗ lực hết mình cô sẽ đạt được mọi thứ cô muốn. Ở trường, cô bị đem ra làm trò cười vì những hành động ngu ngốc để cố gắng thâm nhập vào giới thượng lưu. Khi đi làm, cô trở thành ung nhọt khiến ai cũng khó chịu. Kazue là ví dụ rõ nét nhất cho sự phân chia cấp bậc xã hội, là hiện thân cho những kẻ sống nhờ vào ánh hào quang của quá khứ, sống cuộc đời tự huyễn hoặc đến điên rồ, Kazue là nhân vật có nội tâm vô cùng phức tạp, có lúc tôi cảm thấy cô ta thật đáng thương có lúc cho rằng cô ta thật lố bịch, một nhân vật khó hiểu.

Yuriko và Kazue, hai cô gái ở hai thái cực, như hai con đường song song nhưng cuối cùng lại gặp nhau tại một điểm. Mặc cho sự khác biệt giữa hai con người, chính những suy nghĩ lệch lạc, đen tối đã dẫn họ tới chung một điểm, một kết cục thảm thương.

Tài năng của Kirino còn được thể hiện ở lối kể chuyện đánh lừa độc giả. Những chi tiết được nhân vật “Tôi” kể ra thoạt đầu nghe rất đúng nhưng khi hai cuốn nhật kí của Yuriko và Kazue được lật giở, ta mới bàng hoàng nhận ra sự thật. Cách kể chuyện của nhân vật “Tôi” – người luôn nhìn thế giới này bằng ánh mắt vô cảm đến đáng sợ – chính là mảnh ghép phù hợp nhất cho bức tranh xã hội Nhật Bản mang màu xám xịt.

HÀ NGUYỄN

Đường về nhà – “Nếu không điên bây giờ thì sau này sẽ già mất”

Tác giả cuốn sách này là một cô gái mang trong mình rất nhiều hoài bão, khát khao. Ở cái tuổi ưa nổi loạn, cô đã không ngần ngại thử thách chính mình bằng việc đạp xe từ Bắc Kinh về Hà Nội, một hành trình hơn 3000km kéo dài suốt 30 ngày. Trên cung đường vạn dặm ấy, cô gặp không biết bao là trở ngại, khó khăn: thời tiết khắc nghiệt, xe cộ hỏng hóc, nơi ở tồi tàn,… nhưng bù lại, theo dọc hành trình ấy, cô gặp gỡ rất nhiều người, biết được bao nhiêu điều mới lạ từ những câu chuyện họ kể. Đó mới chính là mục đích của cuộc hành trình.

“Trên hành trình của mình, tôi biết tôi sẽ có nhiều cơ hội tiếp xúc với nhiều con người, lắng nghe nhiều câu chuyện. Những điều ấy sẽ truyền cho tôi khao khát được tự do tự tại, hứng lên là xách ba lô lên đường, không cần bận tâm gì cả.”

Cuốn sách không đơn thuần là một cuốn nhật kí hành trình mà còn mang hơi hướng “chicken soup for the soul” truyền cảm hứng cho những người trẻ còn e dè trước thử thách. Bởi vì một cô gái trẻ còn có thể dám nghĩ, dám làm tại sao chúng ta không thử “điên” một lần để sau này không phải hối tiếc?

“Thế giới này không thiếu bọn điên, chỉ thiếu người đi bước đầu tiên. Tây Tạng không thiếu dương khí, chỉ thiếu dũng khí.”

Nếu như chúng ta cứ mải chờ đến khi thực sự sẵn sàng thì đến bao giờ mới bắt đầu đây? Nếu Xu không dũng cảm hiện thực hóa cái suy nghĩ điên rồ kia thì sẽ không có một Đinh Phương Linh với cuộc hành trình hơn 3000 cây số, và cuốn sách về chuyến đi trưởng thành ấy, có lẽ, sẽ mãi ngủ yên trong ký ức của cô.

Lăn theo vòng xoay xe đạp là hàng đống câu chuyện được gợi ra, câu chuyện về con người, xã hội ở đất nước tỉ dân này. Cô kể, ở Trung Quốc không thiếu những bạn trẻ đạp xe như cô, để về quê, để du lịch, học hỏi, trải nghiệm,… thậm chí có người còn định đi xuyên Đông Nam Á. Với họ, chuyện ta ba lô này không có gì lạ lẫm, “người ta cảm thấy khó là vì họ chưa từng nhìn thấy quá nhiều người hoàn thành được.”. Đa số những người cô gặp đều là người tốt và khá thân thiện, họ sẵn sàng giúp đỡ cô và giúp đỡ rất nhiệt tình (có lẽ vì thế nên chuyến đi khá suông sẻ, cô không gặp phải cướp giật, lừa đảo như cô nghĩ). Người Trung Quốc cũng không hề xấu xa, thậm chí đàn ông Trung Quốc có vẻ khá ga lăng với phụ nữ, có chăng là chúng ta đang đánh đồng họ với những kẻ trước kia (và bây giờ) muốn “nuốt chửng” dân mình, mà những kẻ như vậy thì ở đâu cũng có.

Cuốn sách còn nêu ra một vài vấn đề nổi cộm ví như nạn mua bán cô dâu Việt qua online, mô giới hay những chương trình đại loại như “kết bạn bốn phương” ở ta dành cho các “thặng nữ” chẳng hạn, bên cạnh đó nạn “truyền tiêu” (bán hàng đa cấp) ở đây cũng khá phổ biến.

“Đi một ngày đàng, học một sàng khôn” chỉ cần chúng ta dũng cảm đủ nhiều, có thể kéo mình bước khỏi vỏ bọc an toàn bấy lâu và dám ưỡn mình đón nhận thử thách, ta se thấy ngạc nhiên vì những điều được học, để trưởng thành, để tiếp tục vươn lên.

“Tôi biết tôi không phải là người kiên nhẫn, nhưng tôi biết tôi sẽ hoàn thành được cung đường này. Tôi sẽ bền bỉ theo đuổi việc tôi hứng thú. Nếu tôi hoàn thành hành trình này bằng hứng thú và đam mê, sau khi xong việc, tôi sẽ có cảm giác thành công và tự hào về bản thân. Còn nếu tôi không thích, có lẽ sau khi hoàn thành, tôi vẫn có cảm giác chiến thắng bản thân, nhưng còn có sự thở phào vì trút được gánh nặng. Hai cảm giác này tôi thấy rất khác nhau.”

HÀ NGUYỄN

Rồng đỏ – Quá khứ ẩn hiện

Một kẻ thái nhân cách tự gọi mình là Rồng đỏ. Quá khứ phía sau là một bức tranh nhân dạng sứt mẻ, hổng lỗ vì thiếu thốn tình thương. Sinh ra trong dị tật, hứng chịu sự ghẻ lạnh ruồng rẫy từ người mẹ, sự nghiêm khắc của người bà và cả sự hắt hủi từ những người xung quanh, mọi thứ nhào nặn ra “Rồng” – phần nhân cách quái vật thú tính, bệnh hoạn. Hắn coi việc giết người là niềm vui để thỏa mãn con quỷ bên trong, hắn ngưỡng mộ Hannibal và tôn sùng phần “Rồng” đó. Hắn không hề biết tình yêu cho đến khi gặp Reba và cảm nhận ấm áp tỏa ra khi hắn đang trong quá trình Biến Đổi. Nhưng tình yêu ấy vẫn chưa đủ để chế ngự con quỷ vẫn đeo bám hắn. Để đến cuối cùng, màn đánh úp bất ngờ đến thanh tra Graham cùng với cái chết của một kẻ mang đầy bi kịch tưởng như đã khép lại mọi chuyện nhưng đâu đó vẫn còn đọng lại sự trăn trở về một kiếp người, về câu hỏi mà chính Thomas Harris đã ngầm đặt ra khi quá khứ của Dolarhyde được bộc lộ: Thực có những người sinh ra với nhân cách biến dạng hay là môi trường, là con người đã tác động lên nó?

Sự im lặng của bầy cừu – Cuộc săn bắt đầu

Một lần nữa chúng ta lại có hẹn với bác sĩ Lecter. Nhưng không giống như “Rồng đỏ”, đơn thuần là “người cố vấn” cho thanh tra Graham, lần này Lecter cùng với Starling là nhân vật chính của câu chuyện. Thông qua vụ giết người của Bill Bò mộng, Hannibal Lecter trở nên sắc nét hơn, là một bộ não “không thể đánh giá được bằng bất cứ phương tiện đo lường nào của nhân loại”. Hắn ma mãnh, máu lạnh nhưng khá hài hước. Và tất nhiên, không bỏ qua bất cứ cơ hội nào để trốn thoát.

Thêm một kẻ biến chất nữa được đưa vào hồ sơ tội phạm. Với tôi, Bill Bò mộng có điên khùng bao nhiêu cũng chỉ là phần nền cho câu chuyện về Hannibal. Khi vụ án khép lại, mọi thứ tưởng chừng như đã kết thúc nhưng với một số người thì chuyến đi săn chỉ mới bắt đầu. Là Clarice Starling, Jack Crawford hay Hannibal Lecter? Ai mới là kẻ đi săn và là con mồi thực sự?

“Cô nghĩ rằng nếu cô tự mình bắt được Bill Bò mộng và nếu cô cứu được Catherine an toàn, cô có thể khiến cho lũ cừu ngừng kêu, cô có nghĩ rằng chúng sẽ ổn và cô không còn thức dậy trong bóng tối và nghe tiếng chúng kêu la nữa chứ, Clarice?”

Hannibal – A bloody hunting

Thoát khỏi nhà ngục bang Tennesse, Hannibal Lecter trở thành đối tượng bị truy nã ráo riết. Không chỉ có đặc vụ Starling với Crawford, Mason Verger – kẻ bị Lecter làm cho biến dạng và các đầu mối tay chân của hắn cũng tham gia vào chuyến đi săn này. Từ Rio de Janero đến Florence, mọi thứ liên quan đến Lecter đều được thu thập, Mason vung tiền không tiếc để có được manh mối về Lecter, chuẩn bị cho sự trả thù, màn tế sống.

Nhưng bản chất có phải là vậy? Rằng Lecter là con mồi và những kẻ khác là người đi săn? Trong khi Starling, Mason và cả Pazzi càng lúc càng mệt mỏi, điên cuồng truy bắt Lecter thì hắn, vị bác sĩ đáng mến, đang ung dung thưởng thức triển lãm tại biệt điện Capponi, thậm chí còn gửi thư “thăm hỏi” đến Staring và Mason cùng với lời hẹn gặp. Đến đây thì vai vế gần như hoán đổi, bên ngoài chúng vẫn là cuộc săn đuổi đầy máu và tiền nhưng kẻ đi săn thực sự lộ diện khi cuộc săn kết thúc và chiến lợi phẩm được thu về.

Hannibal Lecter chưa bao giờ làm tôi thất vọng. Một chuyên gia tâm thần học, một vị bác sĩ với kiến thức uyên thâm, một quý ông ưa sạch sẽ và là kẻ giết người máu lạnh, một con quái vật ăn thịt người. Không có nhiều nhận vật phản diện được yêu thích trên thế giới nhưng Lecter đã làm được, Thomas Harris đã làm được. Mỗi một cử chỉ dù là giết người đều mang tính nghệ thuật, giết người với Lecter là một thú vui và nạn nhân chính là một tác phẩm nghệ thuật, của riêng hắn.

Bỏ qua phần dịch thuật dù biết mình đã vật vã thế nào mới kết thúc series này, vì tôi đang chờ đến phần tiếp theo, Starling đã thay đổi, mọi thứ. Cô không còn là đặc vụ gan dạ thường thấy, cô là kẻ khác, là Mischa.

HÀ NGUYỄN

Sau khi cuộc khủng hoảng gián điệp mang tên Đường hầm Berlin bị phát hiện, Liên Xô đã cho dựng nên một hàng rào chắn ngăn dòng người di cư đổ sang Tây Berlin. Hai bên Đông và Tây bị chia tách bởi Bức tường Berlin – tác phẩm của CHDC Đức. Cùng với đó, mạng lưới gián điệp tại Anh do Alec Leamas chỉ huy cũng gần như tan rã, anh được lệnh trở về London, trở thành một kẻ vô dụng, một gián điệp sắp nghỉ hưu.

Nhưng trước khi bước ra khỏi mảnh đất gián điệp lạnh lẽo, hiểm nguy để trở về với cuộc sống yên bình, ấm áp anh phải thực hiện nhiệm vụ cuối cùng – hạ sát người đứng đầu cơ quan phản gián Đông Đức. Theo từng bước chân, từng suy nghĩ của Leamas, thế giới điệp báo dần mở ra là nơi chứa đầy những toan tính, lừa lọc, những thủ đoạn, mánh khóe cực kỳ tinh vi mà chính Leamas cũng không ngờ tới. Đằng sau nhiệm vụ thủ tiêu Mundt – kẻ cầm đầu quân phản gián – là một kế hoạch cực kỳ hoàn hảo được vạch sẵn ngay trước khi Leamas bắt đầu, anh chỉ đơn thuần là một con tốt, thậm chí là một vật hy sinh.

Xuyên suốt câu chuyện ngoài những mưu mô, mánh khóe điệp báo, câu chuyện tình yêu của Leamas và Liz cũng là một điểm đáng chú ý. Dù nó có vẻ không liên quan gì đến hoạt động gián điệp, nơi không dung chứa chuyện tình cảm, nhưng thực sự nó lại là một mắt xích không thể thiếu trong toàn bộ chuỗi kế hoạch ghê người của chính quyền London. Càng đọc tôi càng khâm phục John Le Carré vì đã xây dựng một cốt truyện quá hoàn hảo, mọi thứ ăn rơ tới từng chi tiết, lời văn súc tích, rõ ràng thể hiện rõ đặc thù của nghề gián điệp, thủ thuật giao dịch hết sức chặt chẽ, tinh vi và đáng sợ hơn cả là kế hoạch rợn người mà chính quyền London đã lập ra. Mọi thứ thật sự không chê vào đâu được.

Ở phần cuối tác phẩm, thông qua cuộc tranh cãi giữa Leamas và Liz môt câu hỏi được đặt ra: Có nên bất chấp mọi thứ để đạt được mục đích hay quan tâm đến sự sống còn của con người? Và không cần phải chờ đợi lâu, cái kết của Leamas và Liz đã cho ta câu trả lời: trong thế giới tình báo, hai thứ đó không thể song song cùng tồn tại. Leamas, theo một cách nào đó, đã cùng với Liz đi đến nơi yên bình. Cái kết như thế, dù hơi lạnh lùng, đã khép lại rất hoàn hảo câu chuyện về thế giới tình báo đầy nhơ nhuốc và ghê sợ.

HÀ NGUYỄN

Đây là quyển sách khá đặc biệt. Nó được sinh ra từ những bức ảnh cũ, nhuốm màu gothic, được Ransom Riggs săn lùng từ các tiệm đồ cổ, khu chợ trời thậm chí là trong thùng rác. Ý tưởng nảy ra từ niềm đam mê sưu tầm ảnh hoài cổ của ông, bởi thế cuốn sách young adult này cũng đen tối không khác gì những tấm ảnh đó.

Nhưng hãy yên tâm là nó không đáng sợ tí nào.

Bởi vì giống như những câu chuyện thơ bé bạn được nghe kể, với nàng tiên, phù thủy, những kẻ bán thần với sức mạnh siêu nhiên. Chỉ khác ở chỗ, với chúng ta, những nàng tiên, những phù thủy ấy, theo thời gian, dần trở thành hồi ức của một thời thơ ấu êm đềm, còn với Jacob, nó là cơn ác mộng hành hạ cậu mỗi đêm.

Sẽ như thế nào nếu một ngày kia bạn thức dậy và nhận ra mọi thứ không như bình thường? Thời gian bị giam hãm trong một cái vòng, quá khứ, hiện tại và tương lai thực chất chỉ là 24 giờ đồng hồ lặp đi lặp lại. Mọi thứ trở nên quá quen thuộc, bạn nằm lòng những sự kiện đã, đang và sắp sửa diễn ra. Tệ hơn, những con người sống trong cái vòng ấy đều sở hữu những năng lực đặc biệt và họ không-bao-giờ-lớn?

Đó chính xác là những gì mà ông nội Abraham cũng như cậu bé Jacob đã trải qua khi đến Trại trẻ đặc biệt. Những con người kỳ lạ, với thứ năng lực dị thường. Theo Ransom Riggs, chủng Homo sapiens, ngoài những người “năng lực chuẩn” – người bình thường, còn có một số ít khác gọi là “dị nhân”. Họ mang năng lực đặc biệt như tạo ra lửa, tàng hình, biết bay,… Họ đã từng hòa nhập với thế giới, sống như người bình thường nhưng bản tính kỳ thị vốn có của con người đã đẩy họ ra khỏi xã hội thường nhật. Bị xa lánh, bị ruồng bỏ, không hề được ai quan tâm, đó là lí do những “người chim” như cô Peregrine tạo ra Trại trẻ đặc biệt, nơi những đứa trẻ dị biệt được nuôi lớn, được bảo vệ trong cái vòng.

Không thể phủ nhận tính bảo toàn nơi trại trẻ tạo ra, nhưng cũng không thể tránh khỏi cảm giác nhàm chán vì mọi thứ quá cũ kỹ, ông nội Jacob khi nhận ra điều đó ông đã quyết định ra đi. Không chỉ bởi sự tù túng mà hơn thế, bản tính tranh đấu trong con người ông trỗi dậy. Ông muốn được chiến đấu như một chiến binh thực thụ, ông muốn phá bỏ mọi sự đe dọa đã khiến ông mệt mỏi bấy lâu, ông muốn bảo vệ trại trẻ và người ông yêu quý.

Và cậu bé Jacob, phần nào đó có thể nói là may mắn vì được sở hữu những đặc điểm đó từ ông, tuy nhiên sự giàu có sung túc từ vị trí người thừa kế đã che mờ tất cả. Cậu yên vị với cuộc sống được sắp đặt sẵn và coi những câu chuyện ông kể chỉ là sản phẩm từ căn bệnh hoang tưởng của ông tạo ra. Cho đến khi cậu tận mắt thấy Trại trẻ – nơi cất giữ một phần tuổi thơ ông nội cậu và là nguồn gốc của những bức ảnh dị thường – cậu biết, mình thuộc về nơi đó.

Lý trí giằng xé giữa suy nghĩ đi và ở, giữa việc trở lại làm người thừa kế của tập đoàn kếch xù và việc trở thành một phần của Trại trẻ Peregrine, giữa khao khát được sống như người bình thường hay biến mình thành một chiến binh chống lại bọn Hồn rỗng. Đọc cuốn sách, tôi cảm thấy thật quá may mắn khi được sinh ra là người bình thường, không phải mang nặng cảm giác tội lỗi, giằng xé và gánh quá nhiều thứ trách nhiệm khi biết mình là một ai đó không thuộc nhóm “người phàm”.

Cuốn sách mang sắc thái u ám dù chỉ mới là khúc dạo đầu cho cuộc phiêu lưu không ngày trở lại. Cậu bé Jacob đã đúng khi dũng cảm trở thành một chiến binh, trở về với con người vốn được sinh ra như thế. Cậu không hối hận, cũng không quay đầu. …

Đôi khi chúng ta được sinh ra, được mặc định trở thành một ai đó trong tương lai và một ngày nào đó, chúng ta nhận ra bản ngã của chính mình, liệu ta sẽ tiếp tục sống với hình ảnh mặc định ấy hay sẽ trở về với chính ta ban đầu?

HÀ NGUYỄN

Từ một quyển sách…

Mọi chuyện bắt đầu từ lúc Grey – cô sinh viên đại học London vô tình đọc được một quyển sách về cuộc thảm sát kinh hoàng diễn ra tại Nam Kinh (Trung Quốc) khi bị đội quân Thiên Hoàng đóng chiếm. Cô phát hiện ra vào thời điểm đó có một đoạn video quay lại khung cảnh tàn ác ghê rợn kia và người cất giữ nó là một giảng viên ở đại học Todai (Nhật Bản).

…đến những bí mật rợn người…

Mang theo nỗi ám ảnh về cuốn phim chưa được tiết lộ, Grey đến Tokyo với quyết tâm có được cuốn phim kia bằng mọi giá. Mặc cho mọi lời khinh miệt và chửi rủa, cô vẫn không từ bỏ mục đích của mình. Để rồi khi nhận được lời phủ nhận về sự tồn tại của cuốn phim, Grey cảm thấy mọi nỗ lực như vụn vỡ. Cô đắm mình trong nỗi cô đơn, mệt mỏi. Và tuyệt vọng.

Vào lúc ấy, khi mọi thứ vẫn đang quay cuồng, cô được nhận vào làm tiếp viên trong một quán bar và gặp một ông trùm xã hội đen ở Nhật – kẻ nắm trong tay một phương thuốc trường sinh bí ẩn. Và quid pro quo – một cuộc trao đổi giữa cô và vị giáo sư kia được thiết lập – cô điều tra về phương thuốc bí ẩn kia đổi lại cô sẽ có được thứ mình muốn.

Quá khứ đan cài với hiện tại.Những thước phim đen trắng của một Nam Kinh chết chóc xen lẫn với Tokyo rực rỡ ánh đèn. Càng đến gần kẻ cầm đầu băng yakuza, Grey lại càng tiến gần hơn đến nấm mồ chôn vùi sự thật, nơi cất giữ câu trả lời cho cả cô và vị giáo sư họ Sử.

…Và khi mọi thứ được bóc tách.

Không thể diễn tả được cảm xúc của Grey khi ấy, khi cô được xem cuốn video và tận mắt thấy những gì Sử Trùng Minh đã thấy. Khủng khiếp, ghê rợn và tàn bạo. Cái bí mật mà Sử Trùng Minh cất giấu bấy lâu, bí mật đằng sau vị thuốc trường sinh của tên ác quỷ. Cô chỉ biết im lặng, để cho cảm giác tội lỗi, đau đớn cấu xé chính mình.

Tấn thảm kịch

Cả câu chuyện bao trùm trong không khí chết chóc và tội lỗi. Những cột người nghiêng ngả giữa ánh trăng, những bí mật xung quanh cuốn video và vị thuốc. Cả lỗi lầm của Grey và Sử Trùng Minh trong quá khứ đều được phơi bày trong bối cảnh u ám, ngột ngạt của Nam Kinh và Tokyo. Khi mọi thứ được bóc trần, câu hỏi khi xưa một lần nữa nhắc lại: Sự thiếu hiểu biết phải chăng là tội lỗi?

Mượn sự kiện thảm sát có thật diễn ra tại Nam Kinh 1937, Mo Hayder đã tái hiện lại quá khứ khủng khiếp, ghê rợn, vẽ nên câu chuyện đau thương của một gia đình tị nạn. Không gì đau đớn hơn việc chứng kiến người thân mình bị giết chết một cách vô cùng tàn bạo. Người cha dù còn sống đi nữa, ông vẫn bị quá khứ đeo bám và dằn vặt. Tìm ra sự thật là việc duy nhất ông có thể làm để chuộc tội, và để vẫy khỏi bóng đen quá khứ.

HÀ NGUYỄN

Công chúa băng – Nàng Freya* kiêu hãnh hay tình yêu của những kẻ cô đơn

“Ngôi nhà hoang vắng và trống trải. Giá lạnh thấu vào từng ngõ ngách. Một lớp băng mỏng đã kết lại trong bồn tắm. Da của cô ấy đã bắt đầu chuyển sang tím tái.

Hắn nghĩ nằm kia, trong cô ấy giống như một nàng công chúa. Công chúa băng.”
Alexandra Wijkner đã xuất hiện như thế. Lạnh lẽo, băng giá và cô độc. Cô nằm đó, im lìm, đắm mình trong giấc mơ không bao giờ tỉnh dậy. Tất cả những gì về cô đều được vun bồi bằng trí nhớ, kỷ niệm và ấn tượng từ những người cô tiếp xúc. Alex – một người phụ nữ đẹp, kiêu hãnh và cao quý – mang vẻ ngoài thờ ơ, lãnh đạm của một công chúa băng. Xung quanh cô bao phủ bởi một lớp pha lê trong suốt, giá lạnh che giấu đi nỗi cô đơn nơi tận đáy tâm hồn. Mọi người trông thấy cô, chạm vào cô nhưng không ai hiểu được cô cả. Cô xinh đẹp, nhưng lại quá xa vời.

Cô và Erica là bạn chí thân từ thuở nhỏ, hai người đã từng có rất nhiều kỷ niệm. Nhưng sợi dây tình bạn dần đứt lìa khi gia đình cô đột ngột chuyển đến Goteborg vì bố cô tìm được công việc tốt hơn. Bỏ lại những buồn vui thời thơ ấu, bỏ lại người bạn thân nhất phía sau, cô ra đi mang theo bao mối nghi ngờ và cả bí mật. Cái chết đột ngột của cô đã dẫn Erica trở sâu vào thế giới của Alex. Lớp pha lê dần vụn vỡ, những bí mật đau buồn bị che giấu bấy lâu cũng dần được hé lộ.

Đó là thế giới của những kẻ cô đơn. Những con người lọt thỏm giữa xã hội đầy tàn nhẫn, giữa thị trấn nơi mình được sinh ra và giữa những người thân yêu đang sống cùng mình…

Nàng Alex xinh đẹp trong mắt mọi người là người phụ nữ giàu có, kiêu sa, lạnh lùng. Cô khó gần và đầy bí ẩn. Không ai nghĩ rằng Alex cũng rất cô đơn bởi vẻ ngoài lấp lánh đã che mờ tất cả. Cô không may mắn như Erica, không có được tình yêu cho riêng mình. Quá khứ giống như cơn ác mộng cứ mãi bám đuổi ám ảnh cô. Mệt mỏi vì phải che giấu quá nhiều bí mật suốt bao nhiêu năm. Ngay lúc cô định thú nhận tất cả, lúc cô hân hoan vì tìm được tình yêu cho riêng mình thì lại bị giết chết. Cô chết bởi chính sự sĩ diện hão và lòng tham của con người. Một cái chết đầy cô độc và đáng thương.

Chàng học sĩ tài năng Anders cũng thế, là một người cô độc. Anh yêu Alex, rất nhiều. Khi cô chết đi thế giới của anh chỉ toàn men say và bóng tối. Chúng giống như những bức tranh anh vẽ, dữ dội, nhức nhối và đầy đau thương.

Ngay cả Henrik Wijkner cũng mang cảm giác cô đơn. Là một kẻ máu lạnh nhưng lại rất yêu Alex, anh làm mọi thứ vì cô. Dù biết cô có người khác nhưng anh vẫn chấp nhận, không nói gì. Tình yêu của anh thật đáng thương vì nó chỉ xuất phát từ một phía, nó không bao giờ được đáp lại. Không bao giờ.

Tựa như khung cảnh Fjallbacka những ngày tuyết phủ. Buồn bã, hiu quạnh mà nặng nề bởi ẩn chứ bên trong quá nhiều bí mật. Những kẻ đáng thương trong nỗi chán chường, bất lực đã bị giết chết bởi chính vỏ bọc danh dự của gia đình. Nó làm cho cái chết của họ càng thêm cô độc, đau thương. Mang sắc thái u ám, trầm lặng, Công chúa băng giống như một dạ khúc buồn vang giữa đêm đen.

*Freya: nữ thần sắc đẹp mắt xanh tóc vàng trong thần thoại Bắc Âu.

HÀ NGUYỄN